Frits Koster

Ik ben als 21-jarige in 1979 in aanraking gekomen met de beoefening van vipassana- of inzichtmeditatie. Dit sprak me zozeer aan dat ik besloot eind 1982 een reis naar Azië te maken. Tijdens deze reis kreeg ik vrij onverwacht de uitnodiging in te treden als boeddhistisch monnik, toen ik begreep dat dit ook tijdelijk kon besloot ik de uitnodiging te volgen en trad in, eerst als leerling-monnik en na een jaar als volledig ingewijde monnik.

Als monnik heb ik ruim vijf jaar gemediteerd en gestudeerd in Thailand, Birma, Sri Lanka en Maleisië. In 1988 kwam ik op verzoek van mijn eerste meditatieleraar terug naar Nederland. Naast het vervullen van pastoraal werk voor de Thaise gemeenschap in Nederland begon ik vanaf die tijd meditatieactiviteiten te begeleiden, eerst vooral cursussen en weekends en later ook meer retraites.

Ik vond het niet gemakkelijk als monnik te leven in Nederland. Ook al ben ik heel blij en dankbaar dat ik de mogelijkheid heb gehad een aantal jaren te kunnen leven als monnik, toch voelde het ook als een enorme bevrijding om in begin 1994 weer uit te treden. Ik woon nu met mijn vrouw Jetty samen in Ezinge, een klein dorp in Noord-Groningen. Ik heb na mijn uittreden een opleiding tot psychiatrisch verpleegkundige gevolgd en vele jaren in de psychiatrie gewerkt. Toen de 8 weken durende training MBSR/MBCT bekend werd in de psychiatrie heb ik de opleiding tot mindfulnesstrainer gevolgd bij het Instituut voor Mindfulness. Ik werk tegenwoordig niet meer als verpleegkundige maar vooral als mindfulness- en compassietrainer bij het Centrum Integrale Psychiatrie in Groningen. Daarnaast ben ik als leraar verbonden met opleidingsinstituten tot mindfulnesstrainer in Nederland en andere Europese landen. Samen met psychiater/psychotherapeut Erik van den Brink heb ik de training Mindfulness-Based Compassionate Living (MBCL) opgezet, als een vervolg voor mensen die de 8 weken durende mindfulnesstraining gevolgd hebben en behoefte hebben aan een grotere mate van (zelf)compassie in hun leven. Samen met mijn vrouw Jetty verzorg ik vipassana meditatieretraites op diverse locaties.

Leraren

Ik heb voor het eerst kennis gemaakt met vipassana-meditatie via Mettavihari, een Thaise meditatieleraar die in de zeventiger jaren naar Nederland kwam. Daarna heb ik in Thailand en Birma andere leraren ontmoet. Met name Achahn Asabha Mahathera, een Birmese monnik die door de Mahasi Sayadaw naar Thailand is gezonden om les te geven, heeft veel voor mij betekend. Ook Achahn Chalee, voor wie ik op een bepaald moment ben gaan vertalen wanneer Westerse mensen kwamen mediteren in Wat Vivek Asom in Thailand, ben ik zeer dankbaar voor zijn belichaamde beoefening van de Dhamma. Verder hebben ook Sayadaw U Pandita, U Lakkhana, U Jatila, U Kundalabhivamsa en U Tejaniya mij op allerlei manieren zeer geïnspireerd. Ten slotte ben ik ook mijn huidige leraar, Achahn Somsak, zeer erkentelijk.

Wat ik belangrijk vind in het begeleiden van retraites

• Het is me altijd opgevallen hoe hard we als westerling voor onszelf kunnen zijn; uiteraard ken ik dit zelf ook zeer goed. Terwijl oosterlingen vaak veel meer gebaat zijn bij een strengere benadering lijkt dit hier gemakkelijk nog meer verkramptheid met zich mee te brengen. Daarom verweef ik doorgaans op allerlei manieren iets van mildheid in de begeleiding: expliciet door deelnemers uit te nodigen tot het op een lichte manier beoefenen van vriendelijkheidmeditatie (naar zichzelf toe) in de beoefening en impliciet in het omgaan met fysieke klachten, gedachten, emoties e.d.
• Het is m.i. belangrijk de kern van vipassana-meditatie en het pad naar innerlijke vrijheid zichtbaar te blijven houden. Ik maak herin dan ook duidelijk dat vipassana-meditatie verder gaat dan de (m.i. ook heel waardevolle) 8 weken durende mindfulnesstraining en bijvoorbeeld ook stadia aan kan raken waar vergankelijkheid, onbevredigendheid en onbeheersbaarheid zich veel duidelijker laten zien en ervaren. En dat vipassana-meditatie ook kan leiden tot de realisatie van bevrijdend inzicht en de ervaring van nibbana (verlichting).
• Zorg voor de individuele ervaring van mediterenden. Mijn vrouw behartigt dit door het geven van praktische houdingsadviezen bij mediterenden die te maken hebben met fysieke beperkingen; daarnaast bieden we regelmatige uitwisselingsgesprekken aan met mediterenden om zo ‘meditatieve zorg op maat’ te kunnen verlenen.
• Ten slotte bepleit ik een goede onderbouwing van de beoefening door ervaringen te kaderen met behulp van de boeddhistische psychologie of abhidhamma en hedendaagse kennis m.b.t. neuropsychologie.

Boeken

Ik heb een aantal boeken over meditatie en over de boeddhistische psychologie geschreven, zie hiervoor www.fritskoster.nl. Enkele van deze boeken zijn via uitgeverij Silkworm Books Thailand vertaald en uitgegeven in het Engels. Daarnaast heb ik via uitgeverij Boom twee boeken i.s.m. Erik van den Brink gepubliceerd over de door ons opgezette Compassietraining, deze boeken zijn en worden vertaald in het Duits, Engels en in het Spaans.