Wie zijn we?

Een groep leraren die vipassana-meditatieretraites faciliteren in Nederland. We zijn ons bewust van onze verantwoordelijkheid als retraitebegeleider. Voorop staat de veiligheid die we bieden tijdens de activiteiten die we begeleiden. Sila of ethisch gezond gedrag vormt daarbij de basis en dat betekent het zelf ter harte nemen en actief uitdragen van het belang van de vijf leefadviezen die het boeddhisme kent:

• Respect voor alles dat leeft.
• Niet nemen wat niet gegeven is.
• Onthouding van schadelijk seksueel gedrag.
• Wijze spraak
• Geen alcohol en drugs gebruiken, in die mate dat de geest erdoor vertroebeld wordt en we onszelf of anderen schade kunnen berokkenen.

We nemen ons voor deze leefadviezen te volgen tijdens retraites, in het dagelijkse leven en in de relatie leraar-leerling.

Wat is onze visie op Vipassana?

Het begeleiden van retraites doen we niet specifiek in de lijn van één leraar of stroming binnen de vipassana. We erkennen dat er vele verschillende vormen van vipassana zijn; er is sprake van een divers landschap. Voor veel retraitebegeleiders is de Mahasi Sayadaw-traditie de basis van waaruit zij het onderricht zelf beoefenen en doorgeven, maar er zijn ook veel andere invalshoeken zichtbaar, zoals Sayadaw U Tejanya, de Thaise woudtraditie, U Ba Khin  of Westerse vipassana-scholen als Tegen de stroom in, IMS, Spirit Rock of Gaya House. De bindende factor in de groep van retraitebegeleiders is de beoefening en begeleiding van vipassana-meditatie en de context van de drievoudige training van ethiek, meditatie en wijsheid waarin deze  plaats kan vinden. Daarbij onderkennen we ook het belang van het beoefenen van concentratie-meditatie en de vier Brahmavihara’s, voor een vruchtbare verdieping van het proces van inzicht van hart en geest. Ook de studie van de boeddhistische leer en het beoefenen van de richtlijnen tot het mindful communiceren uit de Insight Dialogue zien we als belangrijke pijlers voor het ontwikkelen van vipassana-inzicht, compassie en de belichaming daarvan. Het ondersteunen van dit proces middels bewegingsoefeningen zoals mindfulnessyoga, chi-kung e.d. vinden we belangrijk.

We realiseren ons dat we deel uitmaken van een historische ontwikkeling waarbij de Dhamma uit het Oosten nieuwe grond vindt in het Westen en bezien deze ontwikkeling met een grondhouding van openheid en niet-sektarisme.

Hoe zien we onze rol als retraitebegeleider en als facilitator van de dhamma.

Wij faciliteren het onderricht in de Dhamma. Naast plaatselijke zitgroepen begeleiden we retraites. We begeleiden retraites en blijven doorgaan met het zelf onderzoeken, bestuderen en beoefenen van de Dhamma. Zo blijven we zelf ook retraites doen, het liefst jaarlijks en met enige regelmaat een lange retraite. Het begeleiderschap vergt een grondige jarenlange meditatie-beoefening. Vipassana-nana is echter niet de enige pijler van het leraarschap. Ook theoretische kennis van de Dhamma is belangrijk. Zeker net zo belangrijk zijn andere vaardigheden voor het leraarschap, zoals communicatieve vaardigheden, het bieden van veiligheid en het heilzaam omgaan met de rol van leraar, waarbij kundig omgaan met (spirituele) overdracht en tegenoverdracht essentieel is. Verder is het kundig omgaan met groepsdynamiek, kennis van lichamelijke ziektes en psychische klachten waar deelnemers mee kunnen komen en kennis van hedendaagse wetenschappelijke ontwikkelingen voor ons belangrijk.

We onderschrijven de ethische code zoals deze door de SIM is verwoord.

Belangrijk hierbij is dat we ons realiseren dat meditatieleraren niet perfect zijn. Wanneer dit zich laat zien in onheilzaam gedrag dan vinden we het belangrijk dat er ruimte is voor een open gesprek tussen begeleiders onderling over mogelijke incidenten. Als er incidenten zijn tussen leraar en leerling, dan volgen we de regels die in het ethische drieluik van de SIM zijn verwoord voor het afhandelen van zo’n situatie. We mogen als retraitebegeleider daarbij bescheiden zijn en beseffen dat er ook bij ons blinde vlekken kunnen zijn. We laten ons aanspreken door collega’s en andere ervaren beoefenaars van de Dhamma. Er is een bereidheid om samen deze incidenten te onderzoeken en er lering uit te trekken. Intervisie en supervisie kunnen daarbij ondersteunend zijn.

Daarnaast hopen we samen te werken naar het realiseren van een landelijk meditatiecentrum waar verschillende vipassana-groepen zich thuis kunnen voelen. Ten slotte willen we een transparant en goed opgebouwde opleidingsvorm laten ontstaan voor nieuwe retraitebegeleiders.

We staan open voor verbreding en verwelkomen retraitebegeleiders die zich bij onze visie willen aansluiten.

Specifiek voor de leraren die in 2007 benoemd zijn door Mettavihari:

We hebben afstand genomen van de benoeming door Mettavihari. Met de kennis zoals we die nu hebben beseffen we dat Mettavihari eigenlijk afstand had moeten doen van zijn monnikspij en leraarschap. Wij hebben zeker veel van hem kunnen leren,  maar vinden het op grote schaal geconstateerde ethische wangedrag onacceptabel. Daarom is een benoeming als leraar door hem o.i. ongeldig. Wij vinden het door de ontstane situatie daarom passend  dat degenen die door hem tot leraar benoemd zijn,  duidelijk naar buiten communiceren waarom zij retraites kunnen begeleiden en vanuit welke grond zij hun positie als retraitebegeleider innemen.

We realiseren ons ook dat we sinds 2007 zonder hem als leraar opereren en dat we naast Mettavihari vele andere leraren hebben gehad die ons hebben geïnspireerd om de Dhamma op een zorgvuldige manier over te dragen.

De Sangha is gediend bij helderheid. Zo is het voor ons een uitgangspunt dat alle retraitebegeleiders kenbaar moeten kunnen maken wie hun belangrijkste leraren zijn geweest en duidelijkheid kunnen geven over de door hen onderwezen specifieke vipassana-benadering en -stroming en over de eigen ervaring in meditatie.

Wij pleiten voor een vorm van zelfevaluatie en heroriëntatie en zijn hier mee bezig. Klik hier voor meer informatie hierover. We zijn ten slotte ook bezig ons voor te bereiden op uitbreiding van de groep. Dat vraagt echter en zorgvuldigheid en ook nog enige tijd.

Ondertekenaars: Riët Aarsse, Dingeman Boot, Marij Geurts, Chris Grijns, Joost van den Heuvel Rijnders, Ria Kea, Frits Koster, Bart van Melik, Mirjam Schild, Ank Schravendeel en Johan Tinge.